Een sterk team heeft een professioneel karakter

In dit volgende hoofdstuk gaat het over het zesde kenmerk: het hebben van een professioneel karakter. Als trainer heb je daar invloed op, maar een deel zit ook in het karakter van de spelers zelf. Stel je hebt ene Mario Balotelli in je team. Wat zegt dat gegeven, even los van zijn voetbalkwaliteiten van, over de manier waarop teamontwikkeling plaatsvindt? Balotelli heeft talent, maar laat zich moeilijk beteugelen. Hoe krijg je zo iemand mee in de normen en waarden die je in je team hanteert?

Volgens Van Zwam hebben sterke teams dus een professioneel karakter. Dit conflicteert met de straatcultuur, zoals je straks in het fragment ook zult gaan horen. Want als je dáár voetbal hebt geleerd ben je gewend aan andere normen en waarden. De straat brengt een bepaalde attitude met zich mee, een norm die dikwijls haaks staat op een professionele cultuur. Zodra je er in slaagt om de staatjongens mee te krijgen naar die professionele cultuur, waarbij ze hun eigenheid behouden, ben je spekkoper. Bekijk nu het volgende fragment:

Vragen om over na te denken:

Context
In het fragment geeft Van Zwam het belang van het creëren van de juiste context aan. Met die context ben je, zoals Van Zwam zegt, dagelijks bezig. Je bent elke dag bezig met het beïnvloeden van spelers en van de context waarin gewerkt wordt. Eén van de manieren waarop je dat doet (daar is ‘ie weer:) is door af en toe bewust conflicten aan te gaan. Je laat als trainer-coach even je tanden zien, je houdt de boel scherp. In een voetbalteam is er namelijk materiaal genoeg om een conflict over aan te gaan: denk aan een verslapping die je signaleert richting een wedstrijd tegen een op papier gemakkelijke tegenstander.

Juiste spelers
Een onderdeel van die professionele cultuur komt natuurlijk voort uit de spelersgroep. Het selecteren van de juiste spelers is dus enorm belangrijk. Denk nog even aan het voorbeeld van Balotelli, die het groepsproces met zijn acties eerder verstoort dan verbetert. In dit fragment praat Van Zwam over dat selecteren van de juiste spelers. Bekijk onderstaand fragment.

Bioscoop
Als je de mogelijkheid hebt om spelers te selecteren, ga hierbij dan zorgvuldig te werk. Volg ze uitgebreid, kijk naar persoonlijkheidskenmerken. Is een speler bijvoorbeeld stabiel op het veld? En, zo gaf Van Zwam middels een voorbeeld van Ferguson aan, is het verversen van je groep belangrijk. Ook ging het over het betrekken van spelers bij hetgeen je doet. Stel je houdt een wedstrijdbespreking en de spelers zitten in de welbekende bioscoopopstelling, wie zitten er dan steeds achteraan? Kun je die spelers er ook bij betrekken?

Gesprekken
Een ideale mogelijkheid om te werken aan dat professionele karakter, is door het aangaan van gesprekken. Maar hoe beïnvloed je spelers op weg naar die professionele cultuur, dát is natuurlijk de vraag. Om te beginnen is het beïnvloeden van die attitude volgens mij een dagelijks proces. Je bent daar elke dag, een heel seizoen lang, mee bezig. Je spelers aanspreken op professioneel gedrag, daarvoor hoef je niet eens bewust conflicten aan te gaan. In een voetbalteam gebeurt immers genoeg waar je vanuit je normen van professioneel gedrag iets van kunt zeggen of van vinden. Denk bijvoorbeeld aan een bepaalde verslapping die je signaleert richting een wedstrijd tegen een op papier gemakkelijke tegenstander. Daarnaast is ook het voeren van gesprekken een manier om te werken aan dat professionele karakter. Je legt uit wat je wilt, welke kant je op wilt. Degene waar je mee gesproken hebt neemt de inhoud van het gesprek als het ware mee naar de rest van de groep.’

Juist in gesprekken kun je jouw normen vaststellen, kun je jouw norm van professionaliteit duidelijk maken. Die gesprekken kunnen een vervolg geven aan de rest van het seizoen. Spelers nemen de inhoud van die gesprekken vervolgens weer mee naar het team, waardoor opnieuw beïnvloeding ontstaat. Ogenschijnlijk simpele oplossingen, maar neem je er als trainer-coach genoeg tijd voor?

Goed reageren
Het beïnvloeden van je team hoef je niet enkel en alleen met de hele groep tegelijkertijd te doen. Je kunt ook key-spelers bij elkaar halen en ze, zonder zeggenschap te geven over de opstelling, vragen stellen: ‘Wat moeten we nog toevoegen aan het elftal zodat we beter worden?’ Het is daarnaast goed te beseffen dat je als hoofdtrainer best alleen staat. Met wat geluk heb je mensen om je heen die je van feedback kunnen voorzien. Maar als je autoriteit verliest, dan verlies je mogelijkheden om te beïnvloeden. Dus goed reageren in de praktijk is belangrijk. Dat goed reageren gaat beter en is makkelijker, zodra je weet wat je wilt, zodra je weet wat je belangrijk vindt.

Om over na te denken:

• Mijn spelers denken mee over onze manier van spelen en trainen.
• Mijn spelers praten met elkaar over de manier van spelen en trainen.
• Mijn spelers zijn betrokken met elkaar, zij ondersteunen elkaar als het nodig is.
• Mijn spelers geven elkaar constructieve feedback.
• Mijn spelers zijn open naar de staf.

Vragen/opmerkingen

Heb je naar aanleiding van dit hoofdstuk nog vragen voor Stel ze in het forum.

Heb je specifiek voor dit hoofdstuk zelf een tip/suggestie/aanvulling waar de makers van deze E-learning hun voordeel mee kunnen doen, deel die in het forum.